Meerjarig beleidsplan 2017-2020

Beleidsplan Stichting Gedenkteken Jodentransporten naar Cosel.

Inschrijvingsnummer kamer van Koophandel 64366987
ANBI ,status toegekend vanaf 13 oktober 2015 en tevens als culturele ANBI.
(Beschikking 23-09-2016) Fiscaal identificatienummer 855636270.
Rabobank Parkstad, IBAN  NL63RABO0307553523  (BIC code bank RABONL 2U)

Achtergronden.

Tussen 28 augustus en 14 december 1942 werden op het goederenstationnetje van Cosel (tegenwoordig Kedzierzyn-Kozle), 80 kilometer ten westen van Auschwitz, 39 treinen met Joden uit de West-Europese landen Frankrijk, Nederland en België, op weg naar Auschwitz-Birkenau, tot stilstand gebracht. In totaal werden hier ongeveer 9000 mannen en jongens tussen 15 en 50 jaar gescheiden van hun gezinnen en doorgestuurd naar Joodse werkkampen in Silezië. Onder hen waren 3500 Joden die afkomstig waren uit Westerbork. Tot deze groep behoorden vrijwel alle Limburgse joden in de betreffende leeftijdsgroep. Meer dan negentig procent van de Joden die in Cosel uit de trein werden gehaald, kwamen om het leven tijdens gedwongen arbeid.

In tegenstelling tot het lot van de Joden die werden gedeporteerd naar Auschwitz, Sobibor, Mauthausen, Bergen-Belsen en Theresienstadt, is vrijwel niets bekend over het lot van de Joden die in Cosel werden geselecteerd. Er was geen monument voor deze groep en er bestaat nauwelijks wetenschappelijke informatie over de Cosel-groep. Zelfs de plaats waar de selecties in Cosel plaatsvonden was tot voor kort onbekend.

Doelstellingen van de Stichting.

De Stichting Gedenkteken Jodentransporten naar Cosel heeft tot doel meer bekendheid te geven aan de Joden die in Cosel werden geselecteerd, om hen een volwaardige plaats te geven in de Europese herdenkingscultuur.

Beleidsplan.

Om het bovengenoemde doel te bereiken had en heeft de Stichting de volgende plannen.

Gerealiseerd op het moment van vaststelling van dit meerdere jaren omvattend beleidsplan:

  1. Een monument in Cosel, op het stationsemplacement met verwijzing naar hetgeen hier plaats vond tijdens de tweede wereldoorlog . Dit doel is gerealiseerd op 2 september 2016 met de onthulling van dit monument. Dit bestaat uit een zestal stèles (in evenveel verschillende talen) op het goederenstation van Cosel, op de plaats waar de gedeporteerden uit de trein werden gehaald. Een groot informatiebord, eveneens in zes talen, is geplaatst voor het nabij gelegen gebouw van het personenstation.
  2. De productie van een documentairefilm en een radiodocumentaire. Beide zijn inmiddels gerealiseerd in samenwerking met de openbare omroep L1tv en L1radio. Beide documentaires zijn onder de titel “Monument voor de laatste reis” uitgezonden door L1tv en L1radio. De Stichting zal zich inzetten voor het verder bekend maken voor een breder publiek van deze documentaires. Deze activiteiten vinden plaats in 2017.

De Stichting mocht zich verheugen in brede erkenning door diverse instanties en van nabestaanden van de slachtoffers van de selecties in Cosel. Deze erkenning kwam ook tot uitdrukking in een financiële ondersteuning. Mede hierdoor voelt de Stichting zich gesterkt om voor de jaren 2017 tot 2020 de volgende aanvullende doelen te stellen:

  1. Wetenschappelijk onderzoek: het verzamelen van historisch feitenmateriaal en het verzorgen van publicaties.
  2. Het verzorgen van voorlichting en educatie.
  3. Het onderhouden van contacten met nabestaanden.
  4. Het organiseren van reizen naar Cosel en werkkampen in de omgeving.
  5. Het samenwerken met musea in Nederland, België en Frankrijk, en in Polen.

Toelichten bij de genoemde doelen.

Ad 1. Het doel is een vervolgonderzoek en het verzorgen van een wetenschappelijke studie over de achtergronden van de Coseltransporten. Specifiek aandacht zal daarbij worden gegeven aan de situatie waarin de opgepakte Joden in Nederland, België en Frankrijk verkeerden vooraleer zij op transport werden gesteld. Verder over de lotgevallen van de in Cosel geselecteerde Joden, hun tijdelijke verblijfsplaatsen in werkkampen in Silezië en hun verdere lotgevallen, een bespreking van de werkkampen en van de bedrijven die Joodse dwangarbeiders exploiteerden. Over dit onderwerp blijkt in de internationale literatuur weinig gepubliceerd.

De Stichting heeft aan dr. Herman van Rens, historicus en aan mevrouw Annelies van Rens-Wilms, historisch onderzoeker, verzocht dit onderzoekswerk ter hand te nemen en deze studie te laten uitmonden in een publicatie niet veel later dan 2020.

Ad 2. Voorlichting en educatie. De Stichting zal beschikbaar zijn voor, en actief streven naar voorlichting en educatie van het publiek over de Holocaust, in het bijzonder over de Coseltransporten. Deze activiteit is reeds in gang en heeft een permanent karakter. Middel hiertoe is onder meer een website en informatieve correspondentie met belangstellenden.

De Stichting blijft, in lijn met een al langer bestaande traditie, lezingen en cursussen verzorgen en lessen op scholen. Deze hebben betrekking op de Holocaust in brede zin.

Ad 3. In het bijzonder zal de Stichting contacten zoeken en onderhouden met nabestaanden van de slachtoffers van de selecties in Cosel. Er bereiken haar veel vragen over het lot van gedeporteerden, mede ook door de onthulling van het monumenten en de publiciteit daaromheen. Deze activiteit heeft in beginsel een permanent karakter.

Ad 4. De Stichting zet de vanaf 2013 bestaande traditie voort van herdenkingsreizen naar  belangrijke ‘lieux de mémoire’: Auschwitz en omgeving en Cosel en omgeving. De Stichting heeft Annelies en Herman van Rens verzocht om een jaarlijkse wetenschappelijke herdenkingsreis te blijven organiseren waarbij ook Cosel en een aantal met Cosel verbonden plaatsen worden bezocht. Hiermee wordt voor nabestaanden van de slachtoffers de mogelijkheid geboden om de voor hun geschiedenis belangrijke plaatsen te bezoeken. Ook deze activiteit heeft een permanent karakter.

Ad 5. Er bestaan zowel in Polen, als in Nederland, België en Frankrijk veel musea die informatie geven aan het publiek over de Holocaust. In al die musea wordt nauwelijks of in het geheel geen aandacht geschonken aan de Coseltransporten. De Stichting zal zich in de jaren 2017 tot 2021 ervoor inzetten dat belangrijke musea ook aandacht schenken aan Cosel. Op de eerste plaats wordt daarbij gedacht aan het Joods Historisch Museum en het hiermee verbonden nieuwe Holocaustmuseum in Amsterdam. Op de tweede plaats aan de musea in Mechelen en Drancy. Op de derde plaats aan musea in de regio in Polen, met name het Blechhammer Museum in Kedzierzyn-Kozle en het Sankt-Annaberg Museum in Gora Swietej Anny.

Tenslotte:

Dit beleidsplan werd geschreven vanuit de nu ter beschikking staande gegevens en nu bekende feiten over de Jodentransporten naar Cosel. Er is bij instanties, overheden en personen meer belangstelling ontstaan voor dit aspect van de Holocaust. De Stichting verwacht dat zij de komende jaren nieuwe gegevens op het spoor komt. Zij zal zich dan beraden of zij nieuwe activiteiten zal opnemen. Indien dat het geval is, zal dit meerjarig beleidsplan worden aangepast.

 Middelen.

De Stichting bedient zich van een uiteenlopende set aan middelen om haar doelen te bereiken: voorlichting via de website, individuele adviezen, lezingen, herdenkingsreizen, contacten met musea, wetenschappelijke studie, contacten met het door haar opgebouwde netwerk en fondswerving.  Wat betreft de fondswerving  van instellingen en particulieren geven de ervaringen gedurende de eerste fase van het bestaan van de Stichting hoop voor de toekomst.

 

Heerlen, 10 februari 2017.

Dit beleidsplan is besproken in de bestuursvergadering van de Stichting d.d. 10 februari 2017 en is vastgelegd in het daartoe strekkende besluit op 10 februari 2017 te Heerlen.